Veilig voelen, veilig zijn: veiligheidsbeleving van jongeren in de jeugdhulp

Samen met AEF (Andersson Elffers Felix) heeft de Academische Werkplaats Risicojeugd in opdracht van de ministeries van VWS en J&V onderzoek gedaan naar de veiligheidsbeleving van kinderen en jongeren die verblijven in de jeugdhulp. Het onderzoek werd uitgevoerd naar aanleiding van het rapport van Commissie De Winter (2019) waaruit bleek dat tussen 1945 en 2019 bijna driekwart van de kinderen in de jeugdhulp slachtoffer is geworden van lichamelijk, psychisch of seksueel geweld.

Uit het onderzoek, waaraan 121 kinderen en jongeren hebben meegedaan, blijkt dat de meesten (81%) aangeven zich veilig te voelen tijdens hun verblijf in de jeugdhulp. Maar er is een verschil tussen je veilig voelen en veilig zijn. Hoewel jongeren zeggen dat ze zich veilig voelen, komt geweld regelmatig voor; 25-46% van de kinderen en jongeren heeft geweld meegemaakt, en 33-60% heeft geweld gezien. Jongeren die al weg zijn uit de jeugdhulp geven hierover aan dat ze vaak pas naderhand inzien dat bepaald gedrag niet normaal was, terwijl ze dat tijdens hun verblijf wel als normaal beschouwden.

Om je veilig te voelen, is het volgens jongeren belangrijk:

  • Zelf regie hebben: omdat jongeren vaak weinig controle hebben over de situatie, helpt het hen als ze over sommige dingen wel zelf mogen bepalen, zeker wat er op hun eigen kamer gebeurt.
  • Voorspelbare mensen: zodat jongeren situaties beter kunnen inschatten, hoe anderen zich zullen gedragen of ergens op zullen reageren.
  • Duidelijke en eerlijke afspraken en regels op de groep, die ook worden nageleefd.
  • Een klik met de begeleider, al vinden sommige jongeren dat belangrijker dan anderen, en dat de begeleider kan ingrijpen als er iets gebeurt.
  • Bekende en huiselijke omgeving, met een prettige sfeer en respect voor privacy.

Op basis van het onderzoek is een vragenlijst ontwikkeld om veiligheid te monitoren, om zo steeds te kunnen werken aan veiligere jeugdhulp met verblijf.

Gerelateerde projecten